Zo kwam mijn client van foodnoise af

De vorige blogpost ging over waarom het zo lastig is om je leefstijl te veranderen. Ik vertelde je over het ijsbergmodel. Dit model maakt duidelijk dat jezelf veranderen niet alleen een kwestie is van "even" je gedrag aanpassen, maar dat je ook een blik naar binnen moet werpen om je opvattingen en drijfveren duidelijk(er) te krijgen.

Vandaag wil ik je daarvan de waarde laten inzien door in te zoomen op een van mijn cliënten: Nina. Ze begon bij mij een 1:1 coachingstraject om met meer regelmaat en structuur te eten. Daarnaast vond ze dat ze te veel bezig was met eten. Het constant nadenken over eten noem je food noise ('voedselruis', in het Nederlands).

Het is haar gelukt om veel minder last te hebben van de food noise en in deze post willen we jou uitleggen hoe zij dit voor elkaar heeft gekregen. Ik heb haar vragen gesteld om dieper op dit fenomeen in te zoomen.

Het Interview

Maaike: "Wat betekent food noise voor jou?"

Nina: Food noise is een zoemende mug. Het verminderde mijn concentratie, knabbelde aan mijn zelfwaardering en zorgde voor zelfafwijzing. Het maakte dat ik minder kon genieten van eten, ik kreeg gevoelens van schuld, verwarring, falen etc. Ik vertrouwde mezelf steeds minder in de buurt van eten, ik vermeed bepaald eten en mijn eigen keuken; het zorgde simpelweg voor een allround verstoring. En dat had effect op mijn zelfbeeld en welzijn.

Maaike: "Hoe uitte het zich?"

Nina: Ten eerste: grazen. Ik at geen volledige, verzadigende maaltijden (want dat gaf me een ‘vol’ gevoel en daar had ik dan stress van). In plaats daarvan at ik steeds kleine beetjes verspreid over de hele dag.

Daardoor maakte ik wel m'n calorie budget op, maar had ik constant honger of trek. Aan het eind van de dag at ik juist te veel bij een maaltijd (want honger) waardoor ik me schuldig voelde en besloot mijn volgende maaltijd weer te halveren of voedingsmiddelen te vermijden.

Ik sloeg mijn ontbijt dan over, maar dan kreeg ik weer meer honger, dus dan ging ik weer snacken en hapjes eten. Dat leidde dan weer tot meer schuldgevoel. Dat beperkte mijn volgende maaltijd weer. Ik dronk ook veel te veel koffie, waardoor ik minder goed sliep. Daardoor had ik weer meer honger, waardoor ik weer meer koffie ging drinken. Dat leidde tot weer meer onrust, meer neiging tot snacken etc.

Het was een ondermijnende feedbackloop die alleen maar méér aandacht trok. Door dit alles wantrouwde ik op een gegeven moment ook mijn eigen verzadigingsgevoel.

Ik vermeed mijn keuken. Maar dan was ik in een supermarkt (met honger) en dan haalde ik een kick uit het vinden van losse paaseitjes uit de hoek van een paaseitjes-schap. Of ik peuterde een stuk chocolade-oor uit zo’n kapot geslagen paashaas. Ik wist ook precies bij welke bakker er altijd schaaltjes met proef dingen stonden.

Ik hield mezelf voor de gek: als het hapje niet geregistreerd kon worden door mijn keukenweegschaal telde het niet mee in kcal.

Als ik aan het koken was, at ik soms door trek mijn halve maaltijd al staand op, en dan ontzegde ik mezelf bij de daadwerkelijke maaltijd. Maar bij het afruimen at ik de restjes van mijn dochter op, want ik voelde me niet verzadigd.

Dit soort gedrag was op een gegeven moment ook echt reflexmatig. Het was echt een gewoonte geworden.

Maaike: "Wanneer besloot je dat je wilde gaan proberen het aan te pakken? Was er een bepaald moment, een bepaalde trigger om het te willen veranderen?"

Nina: Ik zag dat het niet ‘vanzelf’ over zou gaan. Ik was er echt hélemaal klaar mee.

Maaike: "Hoe heb je voor jouw idee het succesvol kunnen veranderen?"

Nina: Als ik kijk naar de feitelijke functionele stappen is het kiezen voor regelmaat in eetmomenten essentieel: de omschakeling van de hele dag door grazen en kleine

beetjes eten naar volledige verzadigende maaltijden duurde een tijd.

(Notitie van mij als coach: dit is gedrag aan het topje van de ijsberg. Zichtbare dingen die deze cliënt veranderde. Maar nu gaat zij het hebben over het echt moeilijke werk, het onzichtbare veranderen!)

Achter dat grazen en snacken (en vervolgens halve maaltijden overslaan) zat mentale onrust.

Dat had ik al een hele tijd door, en ik kon op doorzettingsvermogen, karakter, gewenning en discipline een heel eind komen. Uiteindelijk is dat symptoombestrijding.

Het is wel zo dat gedragsverandering wel degelijk de omstandigheden gunstiger maakt voor het lastigere deel: zelfonderzoek.

Dit is misschien ook specifiek kenmerkend voor mijn karakter: als ik ergens voor kies, ga ik er met mijn volledige gewicht in en bewandel vaak een holistische aanpak.

Ik wist en zag dat het niet om het ‘eten’ ging, maar dat het eten een regulatie-rol had en een gevoel van onbehagen en zelfafwijzing afdekte.

Ik wist dat ik kon blijven strijden met het fenomeen "eten", maar de sleutel ligt in het ongemak en gevoel wat er onder ligt. Ik ging dus mijn vizier richten op het ongemak. Zelfonderzoek, een dagboek met reflecties bijhouden, vertragen in het eten.

Ik schakelde ook een m’n therapeut in voor sessies rondom de oorzaak van zelfafwijzing. Door de wekelijkse calls met Maaike ervoer ik een continuïteit en ondersteuning in mijn dagelijkse voedingsproces. Het zijn allemaal (zelf)reflectie momenten.

Maaike: "Heb ik als voedingscoach een rol gespeeld in dit proces?"

Nina: Ja, zeker! Door met continuïteit, met aandacht én een ander (een prof!) te kijken en te reflecteren op voeding, macro's, eettijdstippen, voedingsgerelateerd gedrag voelde ik ondersteuning, aanmoediging, en kon ik niet meer wegkomen met bepaald gedrag.

(Notitie van mij als coach. Ik heb Nina gevraagd om een paar dagen alles wat ze at op de foto te zetten en naar mij door te sturen. Ze bleek ontzettend veel eetmomenten te hebben op een dag, en dat was voor haar toen ook heel duidelijk. Zo maakten we het onzichtbare zichtbaar.)

Maaike: "Ben je volledig verlost van food noise; of gaat het er meer om dat je de gedachtes beter kunt plaatsen of een andere plek kunt geven?"

Nina: Dit gaat samen met de ontdekking van ADHD. Ik voel nog steeds de reflexmatigheid soms; maar het is een wereld van verschil.

Als ik nu ‘onrust’ ervaar, pak ik de oorzaak ervan aan (9/10x heeft dit te maken met een aandachtsprobleem; ik weet niet wat prioriteit heeft, hoe ik moet beginnen aan een moeilijke klus, ik heb geen overzicht of ik heb véél te veel tegelijk gepland) in plaats van iets in mijn mond te stoppen en vervolgens me een maaltijd te ontzeggen.

Ik heb nog steeds wel eens de neiging als ik niet een maaltijd plan om te weinig te eten. Maar de zoemende mug heeft me veel minder in z'n greep!

Conclusie

Coaching is geen magische fix! Jezelf veranderen is hard werken en ik kan dat slechts ten dele makkelijker voor je maken.

Nina heeft ontzettend hard gewerkt om het probleem van food noise aan te pakken. Ze heeft gekozen voor de holistische aanpak. Naast dat ze met mij bezig was om het voedingstukje te veranderen en verbeteren, heeft ze ook met therapie ingezoomd op de achterliggende gedachtepatronen en beweegredenen. Dit is het onzichtbare gedeelte van de ijsberg.

Als je zelf last hebt van food noise en je wilt er vanaf, dan denk ik dat Nina's aanpak een goede aanpak is: kijk naar het totaalplaatje. Kijk naar binnen en probeer te ontdekken wat er achter je behoefte aan eten zit.

Andersom starten is ook een valide optie: pas je gedrag aan (ga bijvoorbeeld alleen goed vullende, grote maaltijden eten en stop met snacken tussendoor) en observeer wat er dan in je hoofd gebeurt.

Wil je dit niet alleen doen? Dat snap ik! Overweeg 1:1 coaching om dit samen aan te pakken. Jij doet nog steeds het harde werken, ik sta wel aan jouw kant en ik help je zoveel mogelijk om het makkelijker te maken.

Heb jij last van food noise? Heeft het veel impact op je leven? Laat het hieronder weten!

Wil je wekelijks nuttige informatie ontvangen over gezonde leefstijl en voeding? Schrijf je in voor de nieuwsbrief.